ARAÇ SATIŞ PROSEDÜRÜ
Bu bölümde icra dosyasından borçlu adına kayıtlı araçların haciz ve satış aşamasına kadar olan işlemler sırasıyla ve özetle anlatılmıştır.
1- HACİZ
Borçlu adına kayıtlı bir aracın satılabilmesi için öncelikle aracın kaydına haciz işlenmiş olması gerekmektedir. UYAP üzerinden borçlu adına kayıtlı araçların tespiti ve haciz işlemi gerçekleştirilebilir. Avukat Portal üzerinden alacaklı vekilinin sorgu yapması ve ilgili aracın kaydına haciz koyulması için avukat portal talebi oluşturması mümkündür. Diğer yandan genel haciz talebi veya yazılı talep ile icra müdürlüklerinden de sorgu ve haciz işlemleri yapılabilir. Yeni sistemde UYAP sistemi üzerinden haciz kaydı icra müdürlüklerince anında koyulabilmekte, fazla zaman almamaktadır.
2-) TAYKİDAT
Takyidat, herhangi bir malvarlığı üzerindeki diğer haciz alacaklıları ile rehin/ipotek alacaklısı gibi bilgileri gösterir. Avukat portal üzerinden sorgulanabileceği gibi icra müdürlüğüne talep ile de bu bilgilere ulaşılabilir. Takyidatın iki önemli işlevi mevcuttur; Birincisi, takyidat sıra cetvelini etkileyeceğinden satış neticesinde dosyaya para düşüp düşmeyeceği konusunda bir fikir verir. İkincisi ise, 100 madde bilgisi gönderilecek bilgiler edinilir.
3-) 103 DAVETİYESİ
İİK madde 103 anlamında hacizli araç ile ilgili borçluya 103 davetiyesi gönderilmesi gerekmektedir. 103 davetiyesi ile borçluya herhangi bir itirazı olup olmadığını bildirmesi için 3 günlük süre verilir. Borçluya 103 davetiyesi gönderilmemiş olması ihalenin feshine yol açacaktır.
4-) 100 MADDE BİLGİSİ ( KIYMET TAKDİRİNE ESAS)
İİK MADDE 100 anlamında ilk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar aynı derecede hacze iştirak edebilecek alacaklıların bilgisinin tespiti için toplanan bilgidir. Uygulamada 2 çeşit 100 madde bilgisi mevcuttur; Kıymet takdirine esas 100 madde bilgisi ve Sıra Cetveline esas 100 madde bilgisi.
Takyidatta yer alan haciz alacaklısı, rehin/ipotek sahiplerinden sorulacak birinci 100 madde bilgisi kıymet takdirine esas 100 madde bilgisidir. Aslında basitçe takyidatta yer alan icra müdürlükleri, vergi daireleri ve diğer kişilere kıymet takdiri yapıldıktan sonra kimlere tebligat yapılacağını soran bir yazıdır. Gelen yazı cevaplarına göre bu bilgilere göre kıymet takdiri tebliğ edilir.
5-) YAKALAMA
Hacizli aracın satılabilmesi için sadece kaydına haciz koyulması yeterli değildir. Aynı zamanda aracın fiilen de yakalanması gerekmektedir. Yakalama talebi ile aynı haciz gibi, aracın kaydına haciz konulur. Yakalama kaydı olan araçlar trafik kontrollerinde emniyet güçleri tarafından el koyulur ve yediemin otoparkına götürülür. Diğer yandan hacizli aracın yeri biliniyor ise fiili haciz gibi icra memuru ile de aracın yakalanması mümkündür. Aslında yakalama bir nevi fiili hacizdir ancak sıra cetveli aşamasında kaydına haciz düşülen tarih dikkate alınır. Ayrıca yedieminde muhafaza edilecek araç için yediemin ücreti ödenecektir.
6-) KIYMET TAKDİRİ
Araç yakalandıktan sonra aracın muhammen kıymetinin belirlenmesi için bilirkişi raporu tanzim ettirilmesi gerekmektedir. Aracın muhafaza edildiği yediemin deposu esas dosyanın bulunduğu adli çevrede ise esas dosyasından, değil ise bulunduğu adli çevreye bakan adliyeden talimat dosyası oluşturularak talimat dosyasından kıymet takdiri için bilirkişi eşliğinde icra dairesi ile birlikte aracın bulunduğu yere gidilir. Bilirkişi aracı yerinde inceler ve rapor tanzim etmek üzere icra müdürlüğünden süre talep eder. Kıymet takdir raporu tanzim edildikten sonra 100 madde bilgisinde yer alan kişilere kıymet takdiri tebliğ edilir. Kıymet takdirine itiraz süresi 7 gündür. Şayet kimse kıymet takdirine itiraz etmez ise kıymet takdiri kesinleşir. Ayrıca şunu da belirtmeliyiz ki, kıymet takdiri davası neticesinde kıymet takdiri kesinleşeceğinden ayrıca kıymet takdirinin tebliğine gerek yoktur. Bu nedenle uygulamada 100 madde bilgisi toplama ve kıymet takdirinin tebliği takyidatın kalabalık olması nedeni ile uzun sürecek ise satış işlemlerini gerçekleştirecek olan alacaklı tarafça kıymet takdirine süresinde itiraz edilip kıymet takdirinin kesinleştirilmesi sağlanabilmektedir. Böylelikle 100 madde ve kıymet takdirinin tebliği aşamalarına gerek kalmadan satış işlemlerine devam edilebilmektedir. Kıymet takdirine itiraz edilir ise, icra mahkemesinde açılacak davanın sonucunun beklenmesi gerekmektedir. Davanın kesinleşmesi ile birlikte kıymet takdir raporu da kesinleşir ve satış işlemlerine devam edilebilir. Kıymet takdiri 2 yıl için geçelidir. Rapor tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde satış gerçekleştirilmez ise tekrar kıymet takdiri yapılması gerekmektedir.
7-) SATIŞ TALEBİ
Nihayetinde aracın satılması talep edilir ve icra müdürlüğünce istenen satış avansı dosyaya yatırılır. Burada dikkat edilmesi gereken, bu satış talebi gerçek anlamda bir satış talebidir. Diğer yandan haczin devamını sağlamak için kanuni süreler içerisinde periyodik olarak satış talep edilmelidir.
Aracın bulunduğu yer esas dosyasının bulunduğu adli çevrede ise esas dosyadan, değil ise talimat dosyasından aracın satılması için satış günü verilir ve satış ilanı hazırlanır. Daha sonra icara müdürlüğünce satış ilanı belirli tiraja sahip gazetelerde yayınlanmak üzere basın ilan kurumuna gönderilir. Alıcı çıkar ise satıştan itibaren 7 gün içerisinde ihalenin feshi davası açılmaz ise paranın paylaştırılması aşamasına geçilir.
Tüm aşamalarla ilgili detaylı bilgilere "MAKALELER" bölümümüzden, süreç içerisinde gerekli taleplere ise "KÜTÜPHANE" bölümümüzden ulaşabilirsiniz.